Η παγκόσμια χώρα των ανθρώπων του Λιαντίνη, όπου ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην

Συμπληρώνονται σε τρεις εβδομάδες 15 χρόνια που ο Δημήτρης Λιαντίνης έφυγε από κοντά μας. Από τη μέρα της εξόδου του δεν έχει απλά αλλάξει ο κόσμος, τα πάνω κάτω έχουν έρθει. Και όμως τα κείμενα του Λιαντίνη αντέχουν. Ο χρόνος και οι αλλαγές δεν τα ακύρωσαν μα αντίθετα κάθε μέρα που περνάει τόσο και περισσότερο επιβεβαιώνει το Λιαντίνη! 

Εν προκειμένω θα μας απασχολήσει η φαγούρα που κινδυνεύει να εξελιχθεί σε γάγγραινα για το ποιος είναι και ποιος δεν είναι Έλλην. Και ο καθένας καταλαβαίνει για ποια ακριβώς γάγγραινα μιλώ και ποια πληγή που ώρες ώρες έχει το θράσος να απειλεί και τη φιλοσοφία του Λιαντίνη. 

Ε, λοιπόν, ο Λιαντίνης έγκαιρα και ξεκάθαρα έχει τοποθετηθεί στο θέμα αυτό. Απόδειξη το ακόλουθο απόσπασμα από τη σελίδα 144 του Homo Educandus, της φιλοσοφίας της αγωγής του Λιαντίνη που επέλεξε να τη βαφτίσει με λατινικό όρο! 

"Οι λέξεις φιλοσοφία, θέατρο, διάλογος, πολιτική, τραγωδία, κωμωδία, μουσική και μερικές ακόμη τετράδες στους έλληνες απόκτησαν ένα νόημα γεωδαιτικό για τα ανθρώπινα πράγματα. 

Το περιεχόμενό τους όρισε το χάρτη της ανθρώπινης φύσης, όπως τα ονόματα των δεκαέξι σημείων του ορίζοντα ουρανογραφούν την κίνηση και την ακινησία των άστρων.

Αυτές τις λέξεις, όταν ήρθε η ώρα τους, τις υιοθέτησαν, και με τον καιρό τις αφομοίωσαν όλες οι γλώσσες της Οικουμένης. Στο βαθμό μάλιστα που επιτέλεσαν αυτή την εισδοχή, κρίθηκε η μετοχή και η συνεισφορά τους στον πολιτισμό. 

Είπανε εύστοχα ότι οι πολιτείες και οι τοπολαλιές που περιέλαβε ο Δάντης στην Κωμωδία αποτέλεσαν αργότερα το πολιτικό σώμα της Ιταλίας. Ότι όσες δεν θα ‘χε περιλάβει, θα ‘χαν απομείνει έξω. Κι ότι όσες δεν θα ‘χε αφήσει έξω, θα ‘χαν περιληφθεί. 

Την ίδια σημασία σε διάσταση παγκόσμια και με προοπτική ανθρωπιστική κατέχουν ετούτες οι λίγες λέξεις. Ορίζουν τα σύνορα μιας παγκόσμιας χώρας, που οι πολίτες της, χωρίς εθνική υστερία και με αδιάκοπη πνευματική αγρύπνια, φέρνουν την προσωνυμία άνθρωποι. Όπως και να το κυττάξει κανείς το 

ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην ουκ ένι δούλος ουδέ ελεύθερος

παραδόθηκε σε γλώσσα ελληνική."

Όσο λοιπόν και αν προσπαθούν σήμερα κάποιοι να ξυλεύσουν και να αφυδατώσουν την παγκόσμια χώρα που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας, δε θα τα καταφέρουν! Γιατί επιζεί και βασιλεύει η ελληνική γλώσσα και ο ελληνικός πολιτισμός του οποίου η γλώσσα αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο. 

Και μεταδότης τόσο της γλώσσας όσο και γενικότερα του πολιτισμού είναι η παιδεία. Αυτό ακριβώς λέγει εδώ ο Λιαντίνης, στη φιλοσοφία της αγωγής του. Κάνοντας και τη σύγκριση με την Ιταλία. Εκεί τα σύνορα τα χάραξε ο Δάντης, σε μας η ίδια μας η γλώσσα. Η ελληνική γλώσσα που εδραίωσε μια παγκόσμια χώρα ασύνορη που οι πολίτες της φέρουν την προσωνυμία άνθρωποι! Δίχως διάκριση ανάμεσα σε ράτσες, σε Ιουδαίους, σε Έλληνες ή όποιους άλλους η μαυρίλα και το σκότος του σήμερα ανακαλύπτει. 

Είτε λοιπόν το είπε ο Ισοκράτης, είτε και όχι, πως Έλληνες είναι οι της ημετέρα παιδείας μετέχοντες, εμείς έχουμε και μας αρκεί το λόγο του Δημήτρη Λιαντίνη. Για την παγκόσμια χώρα των ανθρώπων. Και βεβαίως έχουμε και το τετράπτυχο της προμετωπίδας των Ελληνικών του για το τι σημαίνει να υπάρχεις Ελληνικός: 

«Να υπάρχεις Ελληνικός δηλώνει τέσσερες τρόπους συμπεριφοράς.

Ότι δέχεσαι την αλήθεια που έρχεται μέσα από τη φύση, όχι την αλήθεια που φτιάχνει το μυαλό των ανθρώπων. Ότι ζεις σύμφωνα με την ηθική της γνώσης, όχι με την ηθική της δεισιδαιμονίας και των προλήψεων. Ότι αποθεώνεις την εμορφιά, γιατί η εμορφιά είναι δυνατή σαν το νου σου και φθαρτή σαν τη σάρκα σου.

Και κυρίως αυτό: ότι αγαπάς τον άνθρωπο. Πώς αλλιώς! Ο άνθρωπος είναι το πιο τραγικό πλάσμα μέσα στο σύμπαν.»

Πώς μπορείς λοιπόν να υπάρχεις Ελληνικός αν δεν αγαπάς τον άνθρωπο; 

Πώς μπορείς να μελετάς Λιαντίνη και να μην αντιλαμβάνεσαι πως ο μεγάλος αυτός νεοέλληνας στοχαστής έγκαιρα κράτησε αποστάσεις από τους ελληναράδες και τους κάθε λογής ρατσιστές; 

Ας το πάρουν απόφαση όλοι αυτοί που προσπαθούν για ίδιον όφελος να προσεταιριστούν τη φιλοσοφία του Δημήτρη Λιαντίνη ότι στη δική του γη δε χωρούν και δε φυτρώνουν οι ανοησίες που αναζητούν την ελληνικότητα με εξετάσεις dna. 

Όπως δεν μπόρεσαν να χωρέσουν και να καρπίσουν και οι αντίστοιχες εξετάσεις που προσπάθησαν να βάλουν στο τραπέζι του ανατομείου τη ζωή του ίδιου του Λιαντίνη. Γιατί:

Το αληθινώτερο ποίημα στο γνήσιο ποιητή είναι η ίδια η ζωή του.

Δ. Λιαντίνης, Χάσμα Σεισμού - σελίδα 24

Και γιατί:

"Το ποίημα δεν είναι πτώμα να το δουλέψουμε

στο ανατομικό τραπέζι με το ψαλίδι και τις τσιμπίδες."

Δ. Λιαντίνης, Τα Ελληνικά, σελίδα 48

Κι ακόμη από το Homo Educandus (σελ. 106)  μαθαίνουμε ότι:

«Πρώτη προϋπόθεση για να συνεχίσει ένας απόγονος την αριστοκρατική του γενιά είναι, σκίζοντας το κληρονομικό του λιμπροντόρο, να ξεντυθεί τις χλαμύδες του και να σταθεί στη μέση της πλατείας γυμνός, χωρίς να προσέχει αν σκανδαλίσει το δήμαρχο και το δεσπότη. Αυτό θα ‘ταν «το πρώτο σκαλί» της αριστοκρατικής αυτοπραγμάτωσης εξωποιητικά εννοημένο. [...] 

Στον κώδικα της φύσης δεν θα βρούμε διάταξη που να αναφέρει ότι ο άνθρωπος μπορεί να φτάσει στην αρτίωση του προσώπου του, στηριγμένος αποκλειστικά στα τυχαία περισσεύματα του παπού ή της μητέρας του.

Ο Αλέξανδρος, που μίλησε για οφειλές σε πατέρα και σε δάσκαλο, δεν χρωστούσε τον Αλέξανδρο στη σχέση του με το Φίλιππο, αλλά στη σχέση του με τον εαυτό του. Διαφορετικά δεν θα 'ταν Αλέξανδρος.» 

Κατά την ίδια έννοια έλληνας δε γεννιέσαι, έλληνας γίνεσαι. Όπως υποδηλώνει και η επιλογή του Δημήτρη Λιαντίνη να γράφει δίχως κεφαλαίο το αρχικό γράμμα τους έλληνες. Και όπως ξεκάθαρα δηλώνει στον Ελληνοέλληνα της Γκέμμας ότι "έπηξε" η Ελλάδα σήμερα από τους ελληνοεβραίους. 

Υπόψην μάλιστα ότι ο Λιαντίνης αποδέχεται πως:

Στον κόσμο αυτό θα 'σαι ή έλληνας ή εβραίος!

Δ. Λιαντίνης, Τα Ελληνικά, σελ. 139

Με μικρό το αρχικό γράμμα και ο εβραίος του Λιαντίνη. Επιλογή που αποκλείει τη ρατσιστική εκδοχή του όρου και παραπέμπει σε όσα ο Λιαντίνης έχει αναπτύξει για τις διαφορές των δύο μεγάλων πολιτισμών, του ελληνικού και του εβραϊκού. 

Όσο για το μεικτό τύπο, εκείνον που είναι ολίγον έλλην και ολίγον εβραίος, ο Λιαντίνης δεν άφησε λέξη βαριά που να μην την πει. Κι άλλο τόσο κράτησε αποστάσεις από το ... μεγαλείο του χριστιανικής μετάλλαξης του εβραϊκού πολιτισμού (Γκέμμα, 115).  Με μόνη εξαίρεση (και να τονιστεί: μικρή) την ορθοδοξία έτσι όπως τη διαμόρφωσε το ελληνικό τοπίο (Ο Νηφομανής, 89 - 95).   Για το Λιαντίνη όμως έτσι κι αλλιώς όλες μαζί οι θρησκείες είναι ομαδική παράκρουση των λαών (Τα Ελληνικά, σελ. 204) και κανένας ρατσισμός δεν τον διακατέχει για να τις ξεχωρίσει σε καλές και κακές. Δείτε για παράδειγμα πώς "τσουβαλιάζει"  όλους τους θρησκευτικούς αρχηγούς (Τα Ελληνικά, ό.π.) : 

"Βούδας, Γιαχβέ, Μωάμεθ, Λούθηρος, Λάο - τσε, πάπας έχουν τόση σχέση με την ευκλείδεια γεωμετρία ή με τη θεωρία της Μεγάλης Σύνθλιψης, όση σχέση έχει ο ήλιος του Αούστερλιτς με την Καλλιστώ του Δία. Είτε τη βλέπουμε σαν ερωμένη θεού, είτε τη βλέπουμε σα δορυφόρο πλανήτη." 

Κανένας λοιπόν θρησκευτικός ρατσισμός αλλά πλήρης απόρριψη όλων των θρησκειών μαζί. 

Τις αντιλήψεις του Λιαντίνη για την παγκόσμια χώρα των ανθρώπων συμπληρώνουν και εδραιώνουν όσα λέγει στα Ελληνικά για τη δημοκρατία του Σόλωνα. Μια δημοκρατία που βασίστηκε στο περίφημο ιδεώδες του εσθλού (δες Homo Educandus σελ. 108) και το οποίο αποτελεί την κορυφαία έκφραση του ανθρώπινου μέτρου και  γεωμετρεί απ' άκρη σ' άκρη τη φιλοσοφία του Δημήτρη Λιαντίνη. Αυτό ακριβώς το ιδεώδες, του εσθλού, που ζητά από τον κάθε άνθρωπο να γίνει ο αληθινός εαυτός του, αποκλείει κατηγορηματικά κάθε έννοια ρατσιστικών απόψεων. 

Το ζητούμενο δηλαδή για το Λιαντίνη είναι η διαφορετικότητα και ο σεβασμός της και όχι η ομοιομορφία και μάλιστα η έξωθεν και αυταρχικά επιβεβλημένη. Η μόνη κοινή παράμετρος, η μόνη αναγκαία και ικανή συνθήκη, για να μπεις στη χώρα του Λιαντίνη είναι η ιδιότητα του ανθρώπου! 

Κι όταν λέμε ανθρώπου, το εννοούμε. Τα ζώα τα δίποδα δεν ανήκουν εδώ. Οι πίθηκοι, οι κολομπίνοι και οι μακάκοι και οι έχοντες μυαλό χελώνας, σαύρας και κουρούνας. Όπως για παράδειγμα όσοι πιστεύουν στη μετά θάνατο ζωή και οι βαθιά πιστοί στις διάφορες ιστορικές θρησκείες. (Γκέμμα, σελ. 183, 161) Αυτοί δεν έχουν θέση στη χώρα του Λιαντίνη γιατί δεν είναι άνθρωποι! 

Με μια διαφορά. Πως μπορούν να γίνουν! Και πως είναι επιλογή τους να ανήκουν στους ανθρώπους ή στα ζώα τα δίποδα. Δεν αποκλείονται γιατί γεννήθηκαν ετούτο ή το άλλο. Ούτε για τα φυσικά τους χαρακτηριστικά. Η μόνη διάκριση αφορά το στοιχισμό τους με εκείνο το τετράπτυχο για το υπάρχειν Ελληνικός. 

Άρα λοιπόν. Η παγκόσμια χώρα των ανθρώπων του Λιαντίνη είναι η χώρα των ελλήνων. Χωρίς όμως εθνική υστερία και με την ελληνική γλώσσα να επιμένει πως ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ  Έλλην... 

Και εξόριστοι είναι όλοι οι άλλοι. Ακόμη κι εκείνοι που η ταυτότητά τους γράφει "Έλληνας" μα δεν υπάρχουν Ελληνικοί...