Τα κατάλοιπα του Λιαντίνη και η ... μούμια

Όταν λίγα χρόνια πριν, το καλοκαίρι του 2006, κυκλοφόρησε βιβλίο με τα ποιήματα του Λιαντίνη, οι Ώρες των Άστρων, διαβάσαμε στο προλόγισμα που υπέγραφε η γυναίκα του, Ν. Γεωργοπούλου - Λιαντίνη, και υπεύθυνη για την πρωτοβουλία της έκδοσης, το ακόλουθο:

[...] Γράφω και δημοσιεύω πλέον ποίηση μέσα από τον πεζό επιστημονικό λόγο. Αυτά θα μείνουν σε σένα, στα κατάλοιπά μου.[...]

Τι ήταν να το γράψει αυτό η Λου; "Ο" χαμός στο διαδίκτυο! Γιατί να τα δημοσιεύσει. Με ποιο δικαίωμα. Αφού ο Λιαντίνης ήθελε να τα αφήσει στα κατάλοιπα!

Εδώ που τα λέμε, και με την ασφαλή γνώση που πλέον μας δίνει ο χρόνος, αφορμή έψαχναν να της επιτεθούν. Ειδικά εκείνο το διάστημα, το κοντινό με την εύρεση του σκελετού στον Ταΰγετο, η γυναίκα του Λιαντίνη έπρεπε να απολογείται στον κάθε τυχάρπαστο του διαδικτύου ακόμη και για την αναπνοή της, αν ανέπνεε όπως θα ήθελε ο Λιαντίνης ή αλλιώς! Και το απίστευτα κωμικό (και τραγικό συνάμα) ήταν που οι κριτές και επικριτές δεν είχαν στη συντριπτική τους πλειοψηφία συναντήσει καν το Λιαντίνη ενώ η γραφή τους η ίδια αποκάλυπτε πως  ούτε είχαν μελετήσει το έργο του. Τι τους έκοφτε λοιπόν για το Λιαντίνη;

Μπα, μην το λέτε βιαστικά τι τους έκοφτε. Μην το λέτε όσοι δεν τους γνωρίσατε αυτούς τους τύπους και μάλιστα και από την καλή και την ανάποδη. Εγώ τουλάχιστον που είχα αυτή την ατυχία, να τους συναντήσω από κοντά και να τους γνωρίσω, να τους βυθομετρήσω από περιέργεια για την απήχηση του Δασκάλου μου στο ευρύ κοινό, λέω πως είχαν όλοι μαζί και ο καθένας ξεχωριστά σοβαρούς λόγους να τους κόφτει και να τους τσούζει. Δε θα σας ζαλίσω με την ατομική περίπτωση ενός εκάστου, αν και θα αποτελούσε το τέλειο υλικό να συγγράψει κάποιος κωμωδία αξεπέραστη. Έχω μάλιστα και το μοτίβο κατά νου, τη Βαβυλωνία του Βυζάντιου. Μόνο που η "λοκάντα" εν προκειμένω ήταν φόρουμ στο διαδίκτυο. Κι έμπαινε εκεί ο "πάσα" ένας και έλεγε το μακρύ του και το κοντό του. Ένας απίστευτος συρφετός ανθρώπων με κοινό (θεωρητικά) ζητούμενο το Λιαντίνη. Έναν τέτοιο όμως Λιαντίνη που ο τίτλος του έργου δε θα μπορούσε να είναι άλλος πάρεξ: Οι Λιαντινόπληκτοι!

Αυτοί λοιπόν, οι Λιαντινόπληκτοι (και εξηγώ για όσους το αγνοούν πως ο χαρακτηρισμός "Λιαντινόπληκτος" έχει νονό τον ίδιο το Λιαντίνη που έγκαιρε διέβλεψε τον κίνδυνο των αρρωστημένα προσκολλημένων στη φιλοσοφία του οπαδών) άφρισαν και κόρωσαν όταν ακούστηκε το καλοκαίρι του 2006 στο παζάρι τους πως η Νικολίτσα κυκλοφόρησε βιβλίο με ποιήματα του Δημήτρη! Ναι, έτσι, με τα μικρά τους ονόματα τους αποκαλούσαν πολλοί. Να σφραγίζουν το πασαπόρτι της αυθαίρετης επέμβασης ακόμη και στα προσωπικά και ευαίσθητα θέματα του ζεύγους Λιαντίνη. Άλλοι πάλι έπαιζαν με τις λέξεις "η Θεολόγος" και "ο Δάσκαλος" καθώς ένα από τα καυτά ζητήματα που τους απασχολούσαν ήταν και το ότι  η γυναίκα του Λιαντίνη δίδασκε σε τμήμα της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, γεγονός που θεωρούσαν ως βαρύ αμάρτημα για τη γυναίκα ενός Λιαντίνη! Αν μάλιστα σας πω ότι ανάμεσα στους πλέον παθιασμένους με το θέμα της "Θεολόγου" ήταν και ο γιος ενός παπά, θα αναρωτηθείτε δίκαια μήπως το ζήτημα αφορά τους ψυχιάτρους και μόνο,  αλλά και θα με δικαιώσετε, ελπίζω,  που θεωρώ χάσιμο χρόνου να ασχοληθώ με την ατομική περίπτωση του κάθε μέλους του ... θιάσου αν και πολύ γέλιο θα μπορούσε να σκορπίσει στους αναγνώστες. Ή και ακριβώς για τούτο το τελευταίο...  Έτσι θα περιοριστώ στη γενική θεώρηση του φαινομένου και θα μιλήσω για το τεράστιο κενό της προσωπικής ύπαρξης μιας ομάδας ασήμαντων ανθρώπων που με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που άλλοι ασήμαντοι ξεκοκαλίζουν τις αθλητικές φυλλάδες και παθιάζονται με τον χι και ψι άσσο του ποδοσφαίρου ή του μπάσκετ, αυτοί παθιάστηκαν με το Λιαντίνη. Τι Μαραντόνα δηλαδή και τι Λιαντίνης...

Κι επειδή στην ομάδα σουλάτσαραν και θηλυκά, θα μπορούσα να πω και τι Ρουβάς και τι Λιαντίνης. Η υστερία, ειδικά για τους θηλυκούς οπαδούς, είχε τα ίδια χαρακτηριστικά κι έφταναν να παθιάζονται ακόμη και με τον τρόπο που ο Λιαντίνης κουνούσε τα χέρια του! Εδώ λοιπόν, και με αφορμή έναν πίνακα που είδα στο σπίτι του Δημήτρη Λιαντίνη στην Κηφισιά, σε πρόσφατη επίσκεψή μου εκεί, και κρεμασμένο πίσω ακριβώς από την πόρτα της κύριας εισόδου του κτιρίου, ζωγραφισμένο και χαρισμένο στο Λιαντίνη  από μια τέτοια Λιαντινόπληκτη, (διότι το είπα και το εννοώ πως ο ίδιος ο Λιαντίνης έδωσε αυτό το χαρακτηρισμό), θα αφήσω τον ίδιο το Δάσκαλο να καυτηριάσει με τον μοναδικό του τρόπο το φαινόμενο και την αρρώστια:

Από τα Ελληνικά, σελ. 73:

"Στο δικό μας αιώνα ανάλογη λατρεία από μέρους του πλήθους σε άνθρωπο την είδαμε να αποδίνεται στον Αδόλφο Χίτλερ. Κάθε φορά που ο οιστροπλήγας ρήτορας έβγαζε λόγο στους όχλους, ελάβαινε εκατοντάδες επιστολές από νεαρές, και όχι μόνο, γερμανίδες. Βουκεντρωμένες σαν την Ιώ του αισχυλικού Προμηθέα όλες τους το ζητούσανε χάρη να ευδοκήσει να τους γεννήσει ένα παιδί."

Ξέρω, σας άναψα την περιέργεια τι δείχνει ο πίνακας που ανέφερα. Μπορείτε να την κρατήσετε, την περιέργεια, δε θα αναλωθώ σε τέτοιες σαχλαμάρες. Εμένα με ενδιαφέρει αποκλειστικά η γενική θεώρηση του φαινομένου των Λιαντινόπληκτων και όχι η ατομική και ασήμαντη περίπτωση ενός εκάστου. Και με ενδιαφέρει στο βαθμό που παρά την επιθυμία του Λιαντίνη έβλαψαν τη διάδοση του έργου του και σπίλωσαν δυστυχώς σε ορισμένες περιπτώσεις και τη μνήμη του. Θα περιοριστώ μόνο να εξηγήσω την ερμηνεία που έδωσα προσωπικά στην επιλογή της κ. Λιαντίνη να έχει κρεμασμένο έναν τέτοιο πίνακα στο σπίτι της και σε περίοπτη θέση. Τη θεωρώ ως ανάλογη της επιθυμίας εκείνου του Πέρση βασιλιά να του λέει κάθε πρωί ο υπηρέτης του να θυμάται τους Αθηναίους και τους Ερετριείς...

Ας αφήσουμε λοιπόν στην άκρη τα φαιδρά και ας επανέλθουμε στα σοβαρά που μας ενδιαφέρουν. Και συγκεκριμένα στα κατάλοιπα του Λιαντίνη. Η απάντηση στο αν η Νικολίτσα Λιαντίνη ορθώς έπραξε που εξέδωσε τα ποιήματα του άντρα της δεν μπορεί παρά να προέρχεται από ανθρώπους που έχουν μελετήσει σε βάθος το έργο του Λιαντίνη. Και που είναι σε θέση να γνωρίζουν - χάρη στη μελέτη αυτή - την απάντηση που θα έδινε ο ίδιος για ανάλογες περιπτώσεις άλλων ποιητών. Θα σας παραπέμψω λοιπόν να μελετήσετε αφενός το Χάσμα Σεισμού, και όσα λέγει εκεί ο Λιαντίνης για τα κατάλοιπα του Σολωμού, κι αφετέρου όσα αναφέρει για το Σεφέρη στο Νηφομανή. Και στις δύο περιπτώσεις το συμπέρασμα είναι το ίδιο και επομένως απόλυτα ασφαλές να το εμπιστευτούμε ως απάντηση και στο ερώτημα για τα κατάλοιπα του Λιαντίνη. Και συγκεκριμένα στην περίπτωση του Σολωμού ο Λιαντίνης εξυμνεί τους μαθητές  που διέσωσαν όσα ο ποιητής άφησε σε χειρόγραφα και τα έφεραν στο φως της δημοσιότητας (σελ. 157), την αποκαλεί μάλιστα ιερή υπόθεση τη διάσωση των λειψάνων του Σολωμού, στη δε περίπτωση του Σεφέρη λέγει ξεκάθαρα πως όσα ο ποιητής τα δίκασε σε θάνατο τα έκαψε όλα, "Όσα όμως έκρινε ότι δεν πρέπει να καούν τα φύλαξε καλά." (σελ. 103).

Στερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα. Για μένα μιλώ εδώ. Που το καλοκαίρι του 2006 διαβάζοντας όσα γράφονταν στο διαδίκτυο και μη έχοντας ακόμη τις Ώρες των Άστρων στα χέρια μου κατάφεραν να με μπερδέψουν και να με οδηγήσουν σε εσφαλμένες αντιλήψεις. Κι ενώ η αρχική μου αντίδραση όταν έμαθα πως εκδόθηκε το βιβλίο ήταν η αδημονία να το αποκτήσω:

"Ουδέν καλόν αμιγές κακού... Και ενός κακού έπονται και άλλα... Να διαβάζεις ότι βγήκε βιβλίο με ποιήματα του Λιαντίνη και να είσαι στα όρη της Ηπείρου... Να ελπίζω ότι θα το βρω στα Γιάννενα;" Τρι Αύγ 01, 2006 

κατέληξα με όσα διάβαζα να αποποιηθώ την αγορά του για πολλούς μήνες, πιστεύοντας και πως παρά τη θέληση του Λιαντίνη εκδόθηκε και το χειρότερο πως δεν είναι γνήσιο το περιεχόμενο!

"Αναρωτιέμαι ποιος τελικά λέει αλήθεια. Κι ακόμη, αν δεν είναι το Ρέκβιεμ στα χέρια του κυρίου Αναγνώστου, γιατί στο προλόγισμά της η κυρία Γεωργοπούλου δεν αναφέρεται στο μέρος του αρχείου που ο ίδιος ο Λιαντίνης αποκαλύπτει ότι άφησε στο μαθητή του; Πολλά ακόμη τα ερωτηματικά... Και το σίγουρο είναι πως όσο ξαναδιαβάζουμε το προλόγισμα της κυρίας Γεωργοπούλου, τα ερωτηματικά όλο και πληθαίνουν... Και φυσικά μεγαλώνει η αμφιβολία για την αξιοπιστία και όλων των υπόλοιπων κειμένων. Τόσο που το δικό μου χέρι δε μου πάει να αγοράσει το συγκεκριμένο βιβλίο. Μου φτάνουν όσα ξεφύλλισα και διάβασα κάτω από την κληματαριά του πατρικού του, στη Λιαντίνα. Όπως τα πόδια μου αρνούνται μήνες τώρα να με οδηγήσουν στον τάφο των Κεχριών... Εκείνος κρατούσε καθαρό το Χριστούλη μέσα του. Κι εμείς καθαρό θα κρατήσουμε το Λιαντίνη. Το Δάσκαλό μας τον αγαπημένο. Μακριά από ψέματα και παραποιήσεις. Μακριά από κάθε κακόβουλο που επιχειρεί να μας τον παρουσιάσει για άλλον." Τετ Αύγ 23, 2006 

Για μένα λοιπόν μιλώ. Μα, σημειώστε, ως παθούσα και μαθούσα. Και έχοντας νιώσει στο ίδιο μου το πετσί σε τι πλάνες μπορεί να σε οδηγήσει το διαδίκτυο και τα ανερμάτιστα που γράφονται από τον κάθε τυχάρπαστο σε αυτό. Κι άσε τώρα κάποιοι να νομίζουν ότι έχω προσωπικά με τον χι και ψι και γράφω όσα γράφω. Εγώ απλά μοιράζομαι την πικρή πείρα ζωής. Αυτή την πείρα που μαζί με την καλύτερη και βαθύτερη τώρα πια μελέτη του έργου του Λιαντίνη μου χάρισαν τη σημερινή γνώση και το δικαίωμα να καυτηριάζω τη δράση αυτής της αδίστακτης δράκας των Λιαντινόπληκτων. Των ημιμαθών  και για τούτο επικίνδυνων. Δες σχετικά στο Νηφομανή, σελ. 139, για τον ημιμαθή που είναι χειρότερος από τον παντελώς αμαθή. Και για το μεγάλο κύκλο που πρέπει να κάμεις αν τύχει και πατήσεις το Α της γνώσης. Τότε, μόνο αν καταφέρεις να διοδεύσεις ολάκερο τον κύκλο και να βρεθείς στο Ω,  θα ξαναβρείς την αρχική σου αθωότητα. Στο ενδιάμεσο θα είσαι κολασμένος και την Κόλαση θα ζεις.

Άλλο όμως αυτό, η προσωπική σου κόλαση και ο αγώνας σου για τον τελικό εξαγνισμό, και άλλο στην κόλασή σου να παρασέρνεις και τρίτους. Κι ακόμη χειρότερο όταν εγκλωβίζεσαι σε ένα τέτοιο ρόλο κι αντί να παραδεχθείς το λάθος σου το συνεχίζεις και το διευρύνεις. Και δυστυχώς αυτό ακριβώς έγινε και με εκείνο το θίασο των Λιαντινόπληκτων. Ελάχιστοι μόνο καταφέραμε να αποδράσουμε και να καταγγείλουμε το λάθος και το ψέμα. Φυσικά πληρώνοντας (όπως ήταν και το δίκαιο) το ανάλογο τίμημα. Τι τρελούς και μισότρελους μας είπαν, τι πώς πληρωνόμαστε από τη γυναίκα του Λιαντίνη, ακόμη και ανέραστους μας κατηγόρησαν και αποδίδοντας σε μας εκείνο που οι ίδιοι είχαν πάθει, την αρρωστημένη προσκόλληση στο Λιαντίνη λόγω κενού της προσωπικής τους ύπαρξης...  Ο γάιδαρος δηλαδή τον πετεινό κεφάλα. Να γελάς και να κλαις...

Μα η ουσία δεν είναι το τι τράβηξε ο καθένας από μας και μάλιστα απόλυτα δίκαια όπως παραδέχτηκα και παραπάνω. Με την έννοια ότι προσωπικά παραδέχομαι πως παρασύρθηκα και έκανα λάθος κρίσεις και επομένως έπρεπε να πληρώσω για να εξιλεωθώ. Το σημαντικό λέω είναι στο ίδιο το φαινόμενο που συνεχίστηκε αμείωτο και για να αυτοπροστατευθεί κατέφυγε σε νέα τεχνάσματα.

Ένα από τα τεχνάσματα και ο καταιγισμός του διαδικτύου με βίντεο και ηχογραφήσεις από τις διδασκαλίες και τις διαλέξεις του Δημήτρη Λιαντίνη. Εκεί δηλαδή που ως το 2006 υπήρχαν μόνο αποσπάσματα από τη Φιλοσοφική Θεώρηση του Θανάτου και κάποια ελάχιστα ηχητικά ντοκουμέντα από τις διδασκαλίες του Λιαντίνη στο Μαράσλειο, ξαφνικά άρχισε ο βομβαρδισμός με πλήθος τέτοιων υλικών. Ο Λιαντίνης στη Ζάκυνθο, ο Λιαντίνης στην Κρήτη, ο Λιαντίνης στην Ακρόπολη, ο Λιαντίνης στο Ηρώδειο και πάει λέγοντας...  Πήξαμε πια από Λιαντίνη που προσφέρεται μέσω διαδικτύου εύκολα και γρήγορα και κατά τη διαδικασία των αμερικανόφερτων φαστ φουντ.

Κι εκεί να δεις το πάθιασμα με τα χέρια του Λιαντίνη, με το βλέμμα του Λιαντίνη, με τη φωνή του Λιαντίνη...  Τύφλα να έχουν οι Ρουβίτσες του Ρουβά. Δυστυχώς. Εκεί καταντήσαμε. Στη μετατροπή του Λιαντίνη σε αστέρα χολυγουντιανού τύπου. Να κόβουν τις φλέβες τους οι άνθρωποι για να δουν ένα ακόμη βίντεο με το Λιαντίνη. Κι όταν τους λες πως αυτό είναι λάθος τρόπος να τον προσεγγίσουν, να σου βρίσκουν τις χίλιες δικαιολογίες σαν και αυτές που βρίσκουμε οι καπνιστές για να μην παραδεχθούμε πως είναι το πιο ηλίθιο πράγμα στον κόσμο να καπνίζουμε.

Μόλις χτες δυο νέα παιδιά προσπαθούσαν να με πείσουν ότι βλέποντας αυτά τα βίντεο κατέληξαν να διαβάσουν και τα βιβλία του Λιαντίνη. Δηλαδή ο σκοπός αγιάζει τα μέσα... Τα αγιάζει;

Με βάση όσα είπα παραπάνω, και καθόλου τυχαία, θα επικαλεστώ την πικρή μου πείρα ως οδηγό της σημερινής μου γνώσης και πεποίθησης. Είναι άλλο να βλέπεις απλά κάποια βίντεο και να ακούς κάποιες ηχογραφήσεις και άλλο να υπάρχει ένα ολάκερο κύκλωμα που οικειοποιείται αυτό το υλικό για να υπηρετήσει όχι τη διάδοση του έργου του Λιαντίνη μα τις δικές του σκοπιμότητες. Έτσι και επικροτώ όποιον αγνό και ιδεολόγο έχει κάποιο ντοκουμέντο από τις διδασκαλίες του Λιαντίνη και αποφασίζει να το μοιραστεί και με άλλους μέσω διαδικτύου και καταδικάζω απερίφραστα όποιον ανεβάζει βίντεο διαφημίζοντας τον εαυτό του και φτάνοντας ακόμη και σε έμμεση διαφήμιση εμπορικού τύπου που αναζητά αγοραστές και πελάτες. Ναι, έτσι ακριβώς, στα ίσα και σταράτα το λέω. Πως τα ντοκουμέντα έγιναν δόλωμα από εμπόρους, για να πουλήσουν και να κερδίσουν από το όνομα του Λιαντίνη.

Σαν και εκείνους τους αχρείους εμπόρους που κυνήγησε κάποτε ο Ιησούς από το ναό του Σολομώντα με το φραγγέλιο. Αλλά και δεν παρέλειψε ο Λιαντίνης - προφητικά σχεδόν - να αναφέρει στη Γκέμμα...  (σελ 189) Μιλά εκεί ο Λιαντίνης για τους χριστιανούς και τους θεωρεί τελείους άσχετους με όσα δίδαξε αληθινά ο Χριστός και πως παραχάραξαν το λόγο του. Και δυστυχώς το ίδιο ακριβώς βλέπουμε να συμβαίνει σήμερα με τους Λιαντινόπληκτους. Που κάνουν το Λιαντίνη σημαία για σκεπάσουν τις πομπές τους. Μπορείς να μείνεις αδιάφορος μπροστά στα τερτίπια τους; Μπορείς να μην τους φραγγελώνεις; Κι άσε σου λέω μερικούς να νομίζουν πως έχω προσωπικό πρόβλημα με τον χι και τον ψι Λιαντινόπληκτο.

Ε, όχι. Εμένα με αφήνει αδιάφορη η ατομική περίπτωση του καθένα τους. Και μόνο η γενική θεώρηση και αντιμετώπιση του φαινομένου με απασχολεί. Οι άνθρωποι ως ατομικές μονάδες έρχονται και παρέρχονται. Σήμερα ζουν, αύριο πεθαίνουν. Όπως πέθανε ο Παύλος, ο Πέτρος, και μυριάδες ακόμη επώνυμοι και ανώνυμοι χριστιανοί. Μα ο χριστιανισμός έμεινε. Κι έκανε τον Βίλχεμ Ράιχ να μιλήσει ακόμη και για δολοφονία του Χριστού. Μας ενδιαφέρει λοιπόν να μη συμβεί το ίδιο και με το Λιαντίνη.

Κι ενώ όλα αυτά τα ξέρω πλέον εδώ και καιρό, και τα έχω πει και γράψει πολλές φορές, ξαφνικά ήρθε ένα νέο ντοκουμέντο να τα επιβεβαιώσει. Ένα ηχητικό ντοκουμέντο από διάλεξη του Λιαντίνη στην Τρίπολη τον Ιούνιο του 1994. Μου φάνηκε σημαδιακή και η ημερομηνία. Γιατί τότε ακριβώς αποφοιτούσα από το Μαράσλειο και πλέον μόνο μία φορά στη ζωή μου ξαναείδα το Δημήτρη Λιαντίνη. Ήταν λοιπόν ο Λιαντίνης όπως και όταν τον γνώρισα. Και μπορεί να μην είχα ξανακούσει τη συγκεκριμένη ομιλία μα το νόημα ήταν ακριβώς το ίδιο με όσα μας είχε διδάξει.

Σας παραθέτω το βίντεο για να ακούσετε και μόνοι σας (στην αρχή αρχή του βίντεο) τι λέει ακριβώς ο Λιαντίνης. Απευθύνεται σε κάποιον που προσπαθεί να τον κινηματογραφήσει και του ζητά να μην το κάνει. Για να μη γίνει η μορφή του μούμια! Ενώ παράλληλα του δίνει το δικαίωμα να τον ηχογραφήσει και να μείνει έτσι η φωνή του και όσα λέγει. Τι απογοήτευση για όσους λατρεύουν τα χέρια του Λιαντίνη! Χάσανε την ευκαιρία να τον δουν ακόμη μια φορά να τα κουνάει!!!

Αυτή η μούμια, αυτά τα λόγια του Λιαντίνη, μας ξαναγυρίζουν και στο αρχικό μας ερώτημα για τα κατάλοιπα. Και κλείνουν τον κύκλο του θέματος που ανοίξαμε. Οδηγώντας μας από το Α στο Ω, όπως θα έλεγε κι εκείνος. Αλλά και θυμίζοντάς μας ακόμη μια φορά όσα δίδαξε ο Αναξίμανδρος στους ανθρώπους για τη δικαιοσύνη του χρόνου και την τιμωρία της κάθε ύβρης. Γιατί εκείνοι ακριβώς που κάποτε έσκουζαν για τα κατάλοιπα του Λιαντίνη και διαμαρτύρονταν που η Νικολίτσα Λιαντίνη δημοσίευσε τα ποιήματα του άντρα της, είναι οι πρωταίτιοι που χρόνια τώρα με τα βίντεο που ανεβάζουν κατά κόρον στο διαδίκτυο συμβάλλουν στη μουμιοποίηση του Λιαντίνη.

Είναι αυτοί που παρασέρνουν τους ανθρώπους αντί να σκύψουν στο Άγιο Πρωτότυπο και στα βιβλία του Λιαντίνη, να πορώνονται με τη μορφή του και να κάθονται με τις ώρες να βλέπουν βίντεο...

Τους τα λέγαμε και δεν άκουγαν. Πίστευαν ότι το κάνουμε από ζήλια. Γιατί αυτοί έχουν βίντεο και ανεβάζουν και εμείς δεν έχουμε. Φτάσαν μάλιστα να πιστέψουν ότι έχουν και πνευματικά δικαιώματα στο υλικό αυτό. Στα ντοκουμέντα δηλαδή από διδασκαλίες του Λιαντίνη. Και στο ανεκδιήγητο σημείο να κάνουν και καταγγελία στο you tube ότι τους τα παραβιάσαμε όταν πέρυσι ανεβάσαμε ένα ηχητικό ντοκουμέντο με όσα έλεγε ο Δάσκαλος για τις Μελλοντικές Γενιές. Και να το λέει αυτό άνθρωπος που ουδέποτε συνάντησε τον ίδιο το Λιαντίνη! Φυσικά με ψευδώνυμο για να αποφύγει την απόλυτη ξεφτίλα. Και τι ψευδώνυμο! Το όνομα του Λιαντίνη! Να γελάς σου λέω από τη μια και να κλαις από την άλλη.

Μόνο που πίσω έχει η αχλάδα την ουρά και ο Αναξίμανδρος είναι γραφτό να επιβεβαιώνεται πάντα. Δε λογάριασαν λοιπόν πως πέρα από τα ντοκουμέντα που ως τώρα έχουν βάλει στο χέρι, υπάρχουν και άλλα. Και πως θα έρθει η ώρα να εμφανιστούν. Όπως και το παραπάνω. Που ο ίδιος ο Λιαντίνης με τη φωνή του τους κατηγορεί ότι θέλουν να τον κάνουν μούμια! Και υπενθυμίζω και με σκοπιμότητα που δεν είναι άσχετη ακόμη και από το εμπορικό κέρδος!

Αυτό που δεν υπολόγισαν επίσης είναι πως θα βρεθούν εμπόδιο στα σχέδιά τους οι μαθητές του ανθρώπου που θέλησαν να εκμεταλλευτούν. Που θα πάρουν τοις μετρητοίς όσα έγραψε ο Λιαντίνης στο Χάσμα Σεισμού για τους μαθητές του Σολωμού και την ιερή υπόθεση της διάσωσης των λειψάνων του. Και με την ίδια πίστη στο δικό τους Δάσκαλο, όχι την άρρωστη προσκόλληση και τη Λιαντινοπληξία, μόνο με το σεβασμό του μαθητή, θα θελήσουν να υπερασπιστούν τη μνήμη και το έργο του.

Έτσι λοιπόν και απευθύνουμε κάλεσμα προς όσους αγνούς και ιδεολόγους κατέχουν ντοκουμέντα από διδασκαλίες και διαλέξεις του Λιαντίνη, να στείλουν αντίγραφα στην κ. Λιαντίνη. Για να τα εντάξει στο μεγάλο αρχείο που έχει ήδη δημιουργήσει για τον άντρα της. Ένα αρχείο που ευελπιστούμε ότι μελλοντικά θα λάβει τη μορφή και τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση σε αυτό όσοι πραγματικά έχουν μελετήσει Λιαντίνη σε βάθος και θέλουν να εκπονήσουν σχετικές έρευνες.

Είναι ο μόνος τρόπος για να βάλουμε φρένο σε όσους προσπαθούν να εκμεταλλευτούν προς ίδιον όφελος το έργο του Λιαντίνη. Αυτούς που τους πέρασε από το μυαλό ότι γλείφοντας και παρακαλώντας τους μαθητές του Λιαντίνη και όσους τον γνώρισαν από κοντά θα μπορέσουν όχι μόνο να βάλουν χέρι στα ντοκουμέντα μα και να δημιουργήσουν μονοπώλιο! Αυτή την τακτική του μονοπωλίου είναι που πρέπει να τσακίσουμε για να αποδυναμώσουμε τον άκρως επικίνδυνο  ρόλο τους.

Από κει και πέρα το Σύνταγμα της χώρας προστατεύει την ελευθερία της έκφρασης. Ας βγάλουν και ας γράψουν ό,τι θέλουν για το Λιαντίνη και αν τα έργα τους αξίζουν θα το αποφασίσει ο καιρός, αυτός που πάντα ξεχωρίζει τους αληθινούς ποιητές από τους συγγραφιάδες...  Όχι όμως να χτίζουν καριέρες βασισμένες στην εκμετάλλευση του έργου του Λιαντίνη. Με τα δικά τους κότσια λοιπόν και όχι με του κισσού το πλάνο ψήλωμα.

Που έχουν και το θράσος να διαμαρτύρονται ότι η Νικολίτσα Λιαντίνη δημοσίευσε τα ποιήματα του άντρα της όταν οι ίδιοι πήγαν και σκάλιζαν συρτάρια και σεντούκια στη Λιαντίνα και το παίζουν συγγραφείς δημοσιεύοντας γραπτά του Λιαντίνη! Αυτά δεν ήταν κατάλοιπα του Λιαντίνη; Οι ατζέντες τους και οι επιστολές του; Πώς μπορείς λοιπόν αυτό που κάνεις ο ίδιος να το κατηγορείς στους άλλους; Κι όταν αυτοί οι άλλοι είναι το ίδιο το σπίτι του Λιαντίνη και κατέχουν νόμιμα τη διαχείριση του πνευματικού του έργου;

Από κει και πέρα βέβαια πολλά θα μπορούσαμε να πούμε για τις δημοσιεύσεις αυτές, και το έχουμε ήδη κάνει κατ' επανάληψη. Για τη δεοντολογία που πρέπει να τις χαρακτηρίζει. Πχ την πιστή δημοσίευση των ντοκουμέντων και όχι την ηθελημένη ή αθέλητη παραχάραξή τους. Ή ακόμη τις μισές αλήθειες που καταλήγουν σε ένα γιγαντιαίο ψέμα. Ή το απάδεκτο φαινόμενο να γράφεις για το Λιαντίνη χωρίς να έχεις μελετήσει το έργο του και να λες επομένως άρες μάρες κουκουνάρες.

Με ένα λόγο. Λέμε ναι στην αξιοποίηση των ντοκουμέντων. Και των βίντεο και των ηχητικών και των επιστολών και των χειρογράφων κλπ. Μα στα πλαίσια μιας σοβαρής μελέτης και έρευνας για το Λιαντίνη. Και λέμε όχι στην εκμετάλλευση αυτού του υλικού για άλλες σκοπιμότητες και κυρίως διαμαρτυρόμαστε για τη χρήση του με τη μορφή του δολώματος και της έμμεσης διαφήμισης από τον κάθε τυχάρπαστο λιαντινολόγο...

Κυρίως όμως αντιδρούμε στα σχέδια εκείνων που προσπαθούν να δημιουργήσουν "στρατό" αφιονισμένων λιαντινόπληκτων μη διστάζοντας έτσι  να παραχαράζουν το βαθύτερο κύτταρο της φιλοσοφίας του Λιαντίνη. Μια φιλοσοφία που είναι αντίθετη στους οπαδούς και τους πάσης φύσεως -ισμούς και έχει κεντρικό της άξονα την ελευθερία της σκέψης από κάθε λογής αγκυλώσεις και στόχο και τέλος της να ζήσει ο κάθε άνθρωπος τη δική του ζωή με όση περισσότερη αλήθεια του γράφτηκε και αντέχει.

Ο Λιαντίνης, και το λέω μετά λόγου γνώσης μετά από είκοσι και πλέον χρόνια που τον μελετώ, δε θέλησε να γίνει ούτε θεός ούτε καν αρχηγός μιας νέας θρησκείας. Οδοδείχτης προσπάθησε να σταθεί, με το λόγο του και τη ζωή του, διδάσκοντας στους ανθρώπους πως ο καθένας μπορεί ζώντας με μέτρο, τάξη και κλιτότητα να πραγματώσει το ιδεώδες του εσθλού. Να γίνει δηλαδή ο αληθινός εαυτός του.

Αυτό μας λέει είναι και το νόημα της αληθινής φιλοσοφίας. Η μελέτη θανάτου. Του δικού μας όμως θανάτου. Κι αυτό θέλησε να αποδείξει και με τον τρόπο, τον αινιγματικό, που ο ίδιος χάθηκε και αφανίστηκε. Πως ο θάνατος του κάθε ανθρώπου είναι αυστηρά προσωπική του υπόθεση. Κι όσο πιο στοχαζόμενος ο άνθρωπος, τόσο και ο θάνατός του αποτελεί βασικό του  μέλημα να μείνει μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα των άλλων και τη χυδαία περιέργεια.

Δεν είναι επίσης τυχαίο που ο Λιαντίνης επιμένει ότι ο έρωτας και ο θάνατος είναι οι δύο όψεις του αυτού νομίσματος. Και πως για να μελετάς το θάνατο πρέπει να έχει το εύρος της ζωής που την ζεις. Μόνο έτσι τα δύο γίνουνται μπροστά σου ένα. Και για τούτο υπογραμμίζει πως οι έλληνες δεν έγραψαν, οι έλληνες έζησαν! Το ξέρουμε αυτό; (Τα Ελληνικά, σελ. 117)

Να ζούμε τη ζωή μας, βροντοφωνάζει ο Λιαντίνης ακόμη και στα βίντεο. Να μην αφήνουμε ούτε στιγμή να πάει χαμένη. Να τη ρουφήξουμε όλη ως την τελευταία σταγόνα. Μα εμείς εκεί, κουφοί και μπούφοι. Αντί να πατήσουμε off στο βίντεο και να τρέξουμε να ζήσουμε τη ζωή μας, σαν τους ναρκομανείς αναζητούμε και νέο βίντεο. Να παπαγαλίσουμε όλα όσα είπε ο Δάσκαλος! Αυτό θαρρούμε πως είναι ο Λιαντίνης! Μα δεν είναι. Αυτό είναι λιαντινοπληξία!

Ο αληθινός Λιαντίνης, και το λέει αυτό με χίλιους τρόπους, είναι ποιητής. Και τους ποιητές για να τους μελετάς δε θα σταθείς μπροστά σε οθόνες. Θα πας επάνω σε ένα βουνό, θα περπατήσεις στο ακροθαλάσσι, θα αφήσεις να σε φυσήξει ο άνεμος, θα μαγευτείς μια νύχτα ασέληνη από τα αστέρια, θα μείνεις ενεός να παρακολουθείς πώς σκάζει το μπουμπούκι και γίνεται άνθος και ασάλευτος να παρακολουθείς πώς η γάτα επιτίθεται στο πουλί και το ξεσκίζει. Και κυρίως θα ερωτευθείς. Θα αγκαλιάσεις και θα αγκαλιαστείς και θα μοιραστείς το μεγάλο μυστήριο που καταλύει το θάνατο. Θα ζήσεις δηλαδή. Κι έτσι ζωντανός, γεμάτος πείρα ζωής και μύστης της  μπορείς να προσπελάσεις και  τα μυστήρια των ποιητών και να πετάξεις μαζί τους στα δικά τους αστέρια και τις βαθύτερες αλήθειες της ζωής. Όσον ενδέχεται στον καθένα...

Εν αρχή ην η πράξις. Και πρώτα στο Μαραθώνα. Πόσες φορές να στο πει αυτό ο Λιαντίνης για να το πάρεις απόφαση;

Κι όχι ο λόγος. Και όχι τα βίντεο. Όχι τα ηχητικά ντοκουμέντα. Ούτε καν και τα βιβλία. Κι ας είναι και του Λιαντίνη. Πρώτα η ζωή. Η δική σου ζωή.

Στο βεβαιώνω με το χέρι στην καρδιά. Αυτό τουλάχιστον στάθηκε για μένα ο Λιαντίνης. Εδώ και δυο δεκαετίες. Μπούσουλας ζωής και όχι ίνδαλμα που προσπαθώ να του μοιάσω. Ναι, τον άκουσα και είμαι πραγματικά ευτυχισμένη, γιατί αυτό που μου ζήτησε ως δάσκαλος ήταν να τον αφήσω εκείνον και να ψάξω να βρω το δικό μου εαυτό. (Τα Ελληνικά, σελ. 75) Ήμουν στο μεσοστράτι της ζωής μου όταν συνάντησα το Λιαντίνη και τρομαγμένη από το θάνατο. Και πλέον κοντεύω κι εγώ να φτάσω στις 14 ολυμπιάδες. Τώρα πια καταλαβαίνω τι ήθελε ο Λιαντίνης να πει λέγοντας πως έζησε πέντε ζωές. Και πως δε φοβάται θάνατο. Μεγάλη κουβέντα, και χρειάζεται απόδειξη, το ξέρω. Μα σου λέω πώς νιώθω, αυτό μόνο. Γεμάτη γιατί δεν κάθισα με τις ώρες να βλέπω το Λιαντίνη σε βίντεο. Δεν υπήρξα καν από εκείνους που την κοπάναγαν από άλλους δασκάλους για να τρέξουν να ακούσουν δεύτερη και τρίτη φορά το Λιαντίνη. Δεν πήγα καν επάνω στον Ταΰγετο. Προτίμησα να αφήσω την Αθήνα και να έρθω στα δικά μου βουνά, στην Ήπειρο.

Και βεβαίως δεν ερωτεύθηκα το Λιαντίνη. Προτίμησα να μείνω ερωτευμένη ολοζωής με έναν άλλο Δημήτρη, τυχαία η σύμπτωση των ονομάτων και έτσι κι αλλιώς το δικό μου Δημήτρη τον γνώρισα πολλά χρόνια πριν συναντήσω το Λιαντίνη. Ο Λιαντίνης δεν είναι  λοιπόν ο έρωτάς μου, δεν είναι ο γκουρού μου και βεβαίως δεν είναι ο θεός μου. Είναι ο Δάσκαλός μου.

Δασκάλα όμως κι εγώ στο επάγγελμα ξέρω και ασπάζομαι τη μεγάλη αλήθεια που έγραψε ο Νίτσε και ελλήνισε στο Ίδε ο Άνθρωπος ο Λιαντίνης:

"Χαραμίζει κανείς άσχημα το διδάσκαλο, αν μένει συνεχώς ο μαθητής."

Γνώρισα λοιπόν το Λιαντίνη, διδάχτηκα απ' αυτόν, μελέτησα το έργο του. Μεγάλη τύχη. Μα δε σταματώ εδώ. Προχωράω. Συνεχίζω το δικό μου δρόμο. Τη δική μου ζωή. Κι έχοντας πάντα κατά νου το θάνατο, το δικό μου θάνατο. Να με βρει έτοιμη σαν έρθει. Τέλος και σκοπός και προορισμός. Η αναπόφευκτη στιγμή του θανάτου...

Κι αυτά που τώρα γράφω αυτό υπηρετούν, εκεί κατατείνουν. Γράφω για το Λιαντίνη, μα σκέφτομαι και διαλογίζομαι πάνω στη δική μου ζωή. Πώς θέλω να τη ζήσω όση μου μένει. Βλέποντας το Λιαντίνη σε βίντεο; Αν σήμερα είναι η τελευταία μου μέρα αυτό θα ήταν για μένα το καλύτερο; Βεβαίως και ξέρω το δικό μου καλύτερο. Μα δεν έχει καμιά σημασία να στο πω. Σημασία έχει να καθίσεις να σκεφτείς εσύ τι θα έκανες αν αύριο ήξερες πως θα πεθάνεις. Πως τελείωσε ο χρόνος σου. Κι άλλο δεν έχει πια. Σε ρωτώ λοιπόν και φυσικά δεν περιμένω απάντηση, θα πέρναγες τη μέρα σου βλέποντας το Λιαντίνη σε βίντεο;

Τουλάχιστον δες και αυτό που ανέβασα εδώ. Και άκου τον ίδιο το Λιαντίνη να σου λέει πως δεν ήθελε να κάνουν τη μορφή του μούμια. Κι έπειτα δες και το οπισθόφυλλο της Γκέμμας. Το Λιαντίνη μπροστά στους τάφους των Φαραώ. Στις μούμιες δηλαδή. Να σου δείχνει ψηλά με το χέρι του τα αστέρια...

Και σαν επίλογο σου παραθέτω τους ίδιους στίχους του Σεφέρη που ο Λιαντίνης διάλεξε να προλογίσει το πρώτο του βιβλίο, το Έξυπνον Ενύπνιον:

... ένα κάστρο 

που να το πολεμάς

σαράντα χρόνους και να πας 

να γίνεις ήρωας και άστρο.

Αυτό είναι ο Λιαντίνης, φίλε. Ένα κάστρο. Μα πρέπει εσύ να πας να γίνεις ήρωας και άστρο. Κι όχι να κάθεσαι σαν χάχας να καμαρώνεις το κάστρο...