ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΟ OFFICIAL SITE ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΛΙΑΝΤΙΝΗ ΤΟ liantinis.gr




Υπό μετάφραση τα ποιήματα του Λιαντίνη, στα αγγλικά και στα ισπανικά!

Πάει καιρός, έξι χρόνια συγκεκριμένα, που στο φόρουμ Homa Educandus ανέβηκε ένα αφιέρωμα στην Τελευταία Άνοιξη:

Η τελευταία άνοιξη... βαστάζοντας Επιτάφιο και Ανθεστηριώνα

Εκείνο λοιπόν το παλιό αφιέρωμα, εστιασμένο στο Λιαντίνη που τότε κόντευαν δέκα χρόνια από την εξαφάνισή του, ξεκινούσε ως εξής:

Δέκα χρόνια σήμερα από κείνο το τελευταίο πρωινό της πρώτης μέρας της Άνοιξης... 1η Μαρτίου 2008 - επιστροφή - 1η Μαρτίου 1998...

Αναστροφή της μνήμης και ημέρωση αναμνήσεων.


Van Gogh "Ανθισμένη Αμυγδαλιά"

"Εθήτευε ο βοριάς
όταν μισέψαμε για τις ακτές του σύμπαντος
βαστάζοντας στα χέρια τον Επιτάφιο
και τον Ανθεστηριώνα."

Δημήτρης Λιαντίνης, "ΩΡΕΣ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ", σ. 22

"Αργώ" που λάμνει αντίστροφα και ανεπίστροφα στο χρόνο... ακροβατώντας στο "αίνιγμα του τρόπου σου", κείνη την τελευταία άνοιξη που μας άφησες... Την άνοιξη του '98.

"υψώνω την καρτερία σου στον ουρανό κατάκορφα
απρίλη μήνα και φωνάζω
ecce homo"

Δ. Λιαντίνης, "ΩΡΕΣ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ", σ. 25


Ζάκυνθος, 8 Απριλίου 1998 (Αρχείο Δ. & Ν. Λιαντίνη)

"Έστησ' ο Έρωτας χορό με τον ξανθόν Απρίλη."

Διονύσιος Σολωμός  

_________________________

Μου θύμισαν εκείνο το αφιέρωμα δυο αναρτήσεις που έγιναν πρόσφατα στην ομάδα που έχουμε στο face book για τους φίλους του έργου και της φιλοσοφίας του Λιαντίνη. Από τη γυναίκα του και μέλος του γκρουπ, κ. Νικολίτσα Λιαντίνη.

Η πρώτη ανακοίνωση μας ενημέρωνε για τη μετάφραση ποιημάτων στα αγγλικά που ξεκίνησε ο κ. Μανόλης Αλυγιζάκης. Και παρέθετε μεταφρασμένο και το ένα από τα δύο ποιήματα που αναφέρθηκαν παραπάνω:

ΒΟΡΕΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ

Ἐμπροστά στό αἴνιγμα τοῦ τρόπου σου
διορθώνω τόν πορφυρό χιτῶνα
καί τό διάδημα τῶν ἀγκαθιῶν στήν κόμη σου
ὑψώνω τήν καρτερία σου στον οὐρανό κατάκορφα
ἀπρίλη μῆνα καί φωνάζω
ecce homo.

NORTHERN HALO

Before your enigmatic manner
I adjust the red chiton
and the thorn crown on your hair
I raise your fortitude straight to the sky 
this April and I salute 
ecce homo

Δημήτρη Λιαντίνη-"Οι Ώρες των Άστρων"/Μετάφραση Μανώλη Αλυγιζάκη
Dimitris Liantinis-"Hours of the Stars"/Translated by Manolis Aligizakis

Και η άλλη ανάρτηση, τι σύμπτωση, αφορούσε τη μετάφραση στα ισπανικά του άλλου ποιήματος. Από τον κύριο Mario Domínguez Parra.  Παραπέμποντας στην ακόλουθη ιστοσελίδα  http://logotejnikimetafrasi.wordpress.com  από την οποία και παραθέτουμε κι εμείς το ποίημα:

ΑΡΓΩ

Καράβι πού ἔπλεξες
πάνω στήν ἄβυσσο τῶν χεριῶν μας.
Καράβι χαμένο,
μέσα στό ἀγγελόκρουσμα δυό βιαστικῶν χεριῶν.
Ἐθήτευε ὁ βοριάς
ὅταν μισέψαμε γιά τίς ἀκτές τοῦ σύμπαντος
βαστάζοντας στά χέρια τόν Ἐπιτάφιο
καί τόν Ἀνθεστηριώνα.
Ποιός μᾶς ἔδειξε μέ τό δάκτυλο
τό βασιλικό τρόπο τοῦ ὁρίζοντα;

ARGOS

Barco que navegaste
sobre el abismo de nuestras manos.
Barco perdido,
en el estertor de moribundia de dos manos raudas.
Estaba de aprendiz el aquilón
cuando emigramos hacia las orillas del universo
sosteniendo en las manos el Epitafio
y el Antesterio.
¿Quién nos mostró con el dedo
el modo regio del horizonte?

Πέρα από την καθαρή σύμπτωση, αυτό που μας χαροποιεί ιδιαίτερα είναι που πλέον οι μεταφράσεις Λιαντίνη σε ξένες γλώσσες έχουν πάρει τη μορφή χιονοστιβάδας. Και όλο και νέες προσφορές δέχεται η κ. Λιαντίνη για να δώσει άδεια μετάφρασης και σε καινούργιους μεταφραστές, που σημειωτέον ότι το ενδιαφέρον τους πηγάζει από τη μαγεία που οι ίδιοι ένιωσαν διαβάζοντας Λιαντίνη.

Βεβαίως αυτός ο ενθουσιασμός δεν αρκεί. Κι εκεί αρχίζει το δύσκολο έργο της κ. Λιαντίνη. Να κρίνει και ποιος είναι ικανός να φέρει σε πέρας ένα τόσο δύσκολο έργο όσο η μεταφορά του λόγου του Λιαντίνη σε κάποια ξένη γλώσσα. Ρόλος βαρύς όσο και οι εντολές που της άφησε ο άντρας της όταν της εμπιστεύθηκε τα πνευματικά δικαιώματα του έργου του.

Το ζήτημα ξεπερνά κάθε όριο δυσκολίας όταν πρόκειται για τα ποιήματα του Λιαντίνη. Κάτι που την ανησυχεί και την ίδια και για τούτο βρίσκεται σε διαρκή και στενή συνεργασία με τους δύο μεταφραστές της ποίησης του Λιαντίνη. Και όποιος έχει μελετήσει το Λιαντίνη σε βάθος, το αντιλαμβάνεται. Τι κίνδυνοι ελλοχεύουν και τι τιτάνια προσπάθεια απαιτείται. Χαρακτηριστικά παραθέτουμε από το έργο του τα ακόλουθα:

"Οφείλουμε όχι μόνο να διαβάζουμε τα κείμενα, αλλά να τα διαβάζουμε και σωστά. Δεν κατανοείται ένα λογοτέχνημα ποιότητας με μία μόνο ανάγνωση. Και αν κατανοείται δεν βιώνεται. Δεν αποκαλύπτεται, δηλαδή, η δύναμη και η φεγγοβολή του. Ο ευεργετικός λόγος που κρύβει, και που φυλάει του αναγνώστη. 

[...] Το ποίημα είτε μας μιλάει, είτε δε μας μιλάει, λέει ο Σεφέρης. Μπορεί να το διαβάσεις είκοσι φορές μέσα σε είκοσι μήνες ή σε πέντε χρόνια, και να μην σου ειπεί τίποτα. Και ξαφνικά εκεί που περπατάς στο ακροθαλάσσι για να πάρεις τον αέρα σου, ένας στίχος του χτυπάει ανεπάντεχα την ύπαρξή σου, όπως το ατλάζι του πελάγου σου χτυπάει τα μάτια, και σε φωτίζει ολόκληρο. Την ίδια ακριβώς στιγμή που φωτίζεται και το ποίημα μέσα σου. 

Τότε σε πλημμυρίζει η κατάφαση. Αυτό που διαφορετικά το λέμε αισθητική συγκίνηση. Πίσω από το ποίημα νιώθεις την εμορφιά και τη μαγεία. Όπως ακριβώς πίσω από το πέσιμο του μήλου ο Νεύτων ένιωσε τη γήινη έλξη, και από την έκσταση που δοκίμασε υψώθηκε απότομα στην ουράνια μηχανική.

Ο Ελύτης στα νιάτα του έδωκε ένα σουρεαλιστικό ορισμό στην ποίηση. Η ποίηση, είπε, είναι συνουσία επ' άπειρον. Εάν αυτός ο ορισμός για το γνήσιο ποιητή έχει ισχύ καταλυτικά ακατάλυτη, ο ευαίσθητος αναγνώστης συμμετέχει σ' αυτή τη σφαγή από δεύτερο χέρι. [....] 

Το συμπέρασμα, με μια πρόταση, είναι πως για να αποκτήσεις οργανικό δεσμό με τη λογοτεχνία μας, χρειάζεται συνεχής αναστροφή που δε γίνεται υπό τύπον αγγαρείας, αλλά πάντα σαν αναψυχή και χαρούμενος κόπος."


Δ. Λιαντίνης, ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, σελ. 51

Αν αυτά απαιτούνται για να αποκτήσεις οργανικό δεσμό με την ποίηση, τι απαιτείται για να τη μεταφράσεις; Μόνο οι σώφρονες κατέχουν την απάντηση. Οι άλλοι, που επί παντός επιστητού έχουν τη γνώμη στην κωλότσεπη, φυσικώ τω λόγω απομένουν εκτός νυμφώνος.

Εμείς πάντως από τη μεριά μας ευχόμεθα τα καλύτερα. Στους άξιους και τους τολμηρούς. Που αποφάσισαν να βουτήξουν στο βαθυδίνη ωκεανό της ποίησης του Λιαντίνη...

"Η ποίηση είναι πολιτική. Όπως το δέντρο φυτρώνει στο χώμα και όπως το ψάρι μεγαλώνει στο νερό, έτσι και της αληθινής ποίησης το αίμα είναι η ζωή. Η άμεση, η ρέουσα, η πυρωμένη ζωή των ανθρώπων. Που κυλάει από τη γέννηση στο θάνατο καθώς ο βαθυδίνης ωκεανός. Με όλα τα μάγια, και όλα τα πλούτια, και όλα τα κακά. Ετούτος ο φερέγγυος αλλά και ο αχώρητος όρος είναι ο κανόνας και ο νόμος και το κοινό της ποίησης. Καθώς όμως η ποίηση γίνεται έκπτυξη και καταδήλωση ζωής, αναγκαία γίνεται λειτουργία καθαρά πολιτική. Γιατί ο ορίζοντας της ζωής του ανθρώπου είναι η πολιτεία με τις πόλεις, και οι πόλεις με τους πολίτες της. Και οι πολίτες με την πολιτική τους."


Δ. Λιαντίνης, ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, σελ. 57

Για τους πλέον πεζούς θα παρομοιάσω το εγχείρημα με τη γιγαντιαία επιχείρηση αναζήτησης του μπόινγκ της Μαλαισίας. Και την αγωνία των ειδικών να αφουγκραστούν το σήμα του "μαύρου" κουτιού. Το ένα σκέλος είναι αυτό. Και μετά αρχίζει η ανέλκυση. Από τις αβυσσικές πεδιάδες ή ακόμη χειρότερα τις ωκεάνιες τάφρους.  Στο φως. Και στα βλέμματα ανθρώπων που ούτε το Λιαντίνη γνωρίζουν ούτε και τα ελληνικά. 

Στη θέση των αναρτήσεων που αφαιρέθηκαν

Σήμερα Κυριακή. Των Βαΐων. Η Κυριακή που τρώνε τα ψάρια. Και πολύ καλά τους κάνουν! Γιατί δεν έχουν στόμα να μιλήσουν. Έτσι προέκυψε και το ρήμα "ψάρωσα".

Και όμοια την άλλη Κυριακή σουβλίζουν και τα αρνιά. Διότι είναι πρόβατα. Και βλέπουν το λύκο μπροστά τους και χαμπάρι δεν παίρνουν. Τον θαρρούν για τσοπανόσκυλο που ήρθε να τα φυλάξει.

Να, σαν ετούτο το χαριτωμένο. Που ανέβασε σήμερα μια καλή συναδέλφισσα στο φατσοβιβλίο. Ένεκα των ημερών και των καταστάσεων. Και με ανάλογο σχόλιο:

"Πάσχα... ώρα Αυτοαξιολόγησης για τ' αρνιά.  Για τα άλλα αρνιά.  Εγώ θα τη γλιτώσω ... Καλημέρα μας!"

Προς τούτο θαρρώ και επιβάλλεται η νηστεία των σαράντα ημερών. Για να μη μείνει ψάρι για ψάρι και αρνί για αρνί.

Μεταφορικά βεβαίως και συμβολικά. Διότι τα κακόμοιρα τα ζωντανά δε μας φταίνε σε τίποτα. Και ίσα ίσα που από τον καιρό του Αισώπου έχουν αναλάβει να ξυπνάνε και εκείνα τα ζώα που η φύση τα προόρισε για το βασίλειο των ανθρώπων.





Σαν ετούτο που χαμπάρι δεν παίρνει ακόμη και όταν αρχίσει το σφάξιμο. Βλέπει τους άλλους στο τσιγκέλι του χασάπη και αγρόν αγοράζει:

Μην ασχολείσαι! Τους άλλους σφάζουν!

Καθώς το θέμα είναι παλαιό και επαναλαμβάνεται στους αιώνες, κάποια εξήγηση θα υπάρχει που σχετίζεται με την ίδια τη φύση, όσο αφύσικη και αν είναι μια τέτοια συμπεριφορά. Την ίδια φύση που ο Λιαντίνης κατονόμασε ως βλέμμα του βοδιού. Τι βοδιού, τι προβάτου...  Και ανέθεσε στο δάσκαλο να το μεταμορφώσει σε βιβλίο: 


"Εν αρχή ην ο δάσκαλος. Μη ο δάσκαλος, η φύση θα ήταν, δε θα ήταν όμως οι κοινωνίες. Θα υπήρχε χρόνος, αλλά δε θα υπήρχε η ιστορία. Και στο βασίλειο των ζωντανών ήχων θα άκουγε κανείς την κραυγή, τα χουγιαχτά, τα συνθήματα. Δε θα άκουγε όμως ούτε θά  'βλεπε τη φωνή, τα γράμματα της γραφής, τις συμφωνίες, τους χορούς. 

Γιατί; Απλά, γιατί ο δάσκαλος είναι που μεταμορφώνει τον εγκέφαλο του ζώου σε νου του ανθρώπου. Αυτός κατορθώνει ώστε η ματιά του καθένα μας να μη μένει βλέμμα βοδιού, αλλά να γίνεται βιβλίο ανοιχτό να το διαβάζεις. Επεξεργάζεται το πετσί της κεφαλής μας και δημιουργεί πρόσωπο. Η δουλειά του δάσκαλου είναι ο αθέρας της βυρσοδεψίας. Και στο τέλος - τέλος ο δάσκαλος θωπεύει και μαλάζει το σώμα και την ψυχή μας, ώστε από τη στέρησή μας αποστάζεται το κλάμα, και την πλησμονή κορφολογιέται το γέλιο μας. 

Τα ζώα και τα φυτά δε γελούν ούτε δακρύζουν. Γιατί τους λείπει ο δάσκαλος. Έτσι δεν έμαθαν ποτές ότι στον ενόργανο κόσμο πέρα από τη σφαίρα του βιολογικού ανοίγεται ο φωτεινός ορίζοντας του πνεύματος. Ο θυμός, δηλαδή, οι επιθυμίες, τα πάθη, η φαντασία, ο λόγος.

Ο δάσκαλος είναι ο φυτουργός και ο σπορέας του λόγου. Εκείνου του λόγου που το τέταρτο Ευαγγέλιο τον αναφέρει στο θεό. 

Χωρίς το δάσκαλο ο λόγος θα σάπιζε άχρηστος μέσα στο έλος του κρανίου μας. Όπως σαπίζει άχρηστο το τραίνο που ρεμίζαρε για πάντα στο σταθμό. Και το καράβι, το GLORIA MUNDI ή το ANCA,  αν δεν το ταξιδέψει ο καπετάνιος του. Και όπως σκεβρώνει άφτουρη η νύφη που έμεινε αγεώργητη από τον άντρα. Και ο ιερός τρόμος της παρθενίας της σιγά - σιγά κακοβολεί, ωσόπου στο τέλος γίνεται ένα τεφρό δίχτυ αράχνης. 

Μ' ένα λόγο, ο δάσκαλος είναι ο ποιητής του ανθρώπου. Με την ίδια κυριότητα που ποιητής του κόσμου είναι ο θεός. Χωρίς δάσκαλο το πνεύμα που πνέει θα παραπόμενε άψυχος άνεμος. Γαρμπής, δηλαδή, πουνέντες σοροκάδα και παγωμένος Σκίρωνας. Και θα φυσούσε μάταια στις άκριες των βουνών, στις φυλλωσιές, στα συστήματα των υδάτων. 

Αν έλειπαν οι δάσκαλοι, η γη μας θά 'ταν τυφλή. Και το σύμπαν ανυπόστατο."

Δ. Λιαντίνης, "Τα Ελληνικά" (σελ. 13 - 14)

 Κι έρχομαι τώρα και σε ερωτώ, τίμιε αναγνώστη. Μπορεί να τα κάνει όλα τούτα ο δάσκαλος που έχει ο ίδιος το βλέμμα του βοδιού και το βλέμμα του προβάτου;

Και σε ρωτώ ακόμη: Τζάμπα και τυχαία ο Λιαντίνης αναλώθηκε σε κείνο το νεοκλασικό του Μαρασλή; Αναλώνοντας εαυτόν ακόμη και όταν οι λύκοι ντύθηκαν με προβιές και όρμησαν να τον κατασπαράξουν;

Μια μοίρα περίεργη με έφερε εκείνη ακριβώς τη μέρα κοντά στο Δάσκαλο. Το έχω ξαναγράψει. Για την τελευταία φορά που τον είδα. Και έχοντας σκολάσει τα γράμματα κοντά του καιρό πριν. Εκείνη τη μέρα όμως, Νοέμβρης ήταν του 1996, τα βήματά μου με ξανάφεραν στο Μαράσλειο. Και βρέθηκα σε μια σκηνή εξωπραγματική. Να έχει ξεσηκωθεί η μισή Μετεκπαίδευση ενάντια στο Λιαντίνη. Φώναζαν και χούγιαζαν και απαιτούσαν την άμεση απομάκρυνσή του.

Μαζί με τους λύκους και τα πρόβατα. Να το δεις και να μην το πιστεύεις να τακιμιάζουν.

Ενάντια σε ποιον; Σε εκείνον που θέλησε να τους κάνει ανθρώπους.

Δεν τον άγγιξαν. Δεν τόλμησαν. Ήταν εκεί και όσοι πρόκαμαν να ξυπνήσουν. Το άλλο μισό Μαράσλειο. Οι μαθητές του.

Πέρασαν κοντά είκοσι χρόνια από τότε. Μα είναι οι σκηνές ζωντανές σαν να συνέβησαν μόλις χτες.

Ο Λιαντίνης να βγαίνει ατάραχος από το κτίριο. Και να προχωρά προς το αμφιθέατρο της σχολής. Ούτε ένας μυς του προσώπου του δε μαρτυρούσε τι γινόταν γύρω. Λες και αφορούσε κάποιον άλλο.

Τον ακολουθήσαμε. Οι μαθητές του. Κι εγώ μαζί. Μπήκαμε στην αίθουσα. Ξεκίνησε η διδασκαλία. Η τελευταία που άκουσα από το στόμα του. Τα έχω ξαναγράψει. Πως ήθελα στο τέλος να πάω να του σφίξω το χέρι. Να του πω ότι εγώ είμαι από τους παλιούς και πήγα εκείνη τη μέρα μόνο για εκείνον. Δεν τόλμησα. Και θαρρώ πως ορθά έπραξα. Γιατί δική μου ήταν η ανάγκη και μόνο. Ο Λιαντίνης τέτοια χρεία δεν είχε. Όπως δεν την έχει όποιος καλά γνωρίζει ποιος είναι και πως έπραξε το καθήκον του.

Ευτυχώς, λέω, δεν πήγα να του μιλήσω. Αλλιώς θα διάβαζα για τον Παπαδιαμάντη και το Συγγρό και θα ντρεπόμουνα στους αιώνες. Που κόντεψε λέει να ελεημονήσει τον ποιητή! (Τα Ελληνικά, σελ. 79)

Τέτοια γεγονότα είναι γραφτό όμως να επαναλαμβάνονται. Και η μοίρα, για να μην πλήττουμε, μας αλλάζει συχνά το ρόλο. Ή και για να μας δοκιμάσει. Πόσα καράτια ζυγίζουμε. Ξαφνικά μας δίνει μια κλοτσιά και μας πετάει στα βαθιά. Την ώρα που οι μάζες αλυχτούν. Εκεί σε θέλω. Αν μπορείς να κρατήσεις τιμόνι και την πορεία σου σταθερή. Γιατί ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται. Στις μπουνάτσες αφήνουν και τους μούτσους ακόμη στην τιμονιέρα.

Όχι, δεν ξύπνησε ο παλιός ναυτικός μέσα μου. Με ταρακούνησε όμως ένα απόσπασμα που ανέβασε επίσης στο φατσοβιβλίο και σήμερα πάλι μια παλιά μου μαθήτρια. Ήταν από τη φουρνιά των παιδιών που συμπάλευα να τα ξυπνήσω τότε ακριβώς που ο Δάσκαλος έφυγε. Τα παρέλαβα το Σεπτέμβρη του 97 και πήραν απολυτήριο από το σχολειό τον Ιούνιο του 1999. Ήμουν μαζί τους όταν συνέβη το απρόσμενο και ήρθαν τα πάνω κάτω. Για όσους λατρέψαμε το Λιαντίνη ως θεό μας. Δηλαδή ως το μεγαλύτερο Δάσκαλο που συντύχαμε στη ζωή μας.

Εκείνο το κορίτσι δεν προχώρησε στα γράμματα του σκολειού. Νωρίς νωρίς τράβηξε στο μεγάλο σχολείο της ζωής. Έκανε οικογένεια και σήμερα μεγαλώνει τέσσερα παιδιά! Κι έτσι που να δικαιώνει απόλυτα το ιδεώδες του εσθλού. Μάνα με τα όλα της. Διαβάζω καθημερινά τι ανεβάζει και την καμαρώνω. Τύφλα να έχουν οι συμμαθητές της που πήραν πτυχία και μεταπτυχιακά και διδακτορικά ακόμη.

Σήμερα όμως ξεπέρασε τον εαυτό της με το απόσπασμα που διάλεξε από την Ευγενία  Φακίνου να ανεβάσει. Σας το παραθέτω. Όπως το παρέθεσα και στους φίλους μου στο φατσοβιβλίο αντί για καλημέρα:

"Πώς έρχονται τα πράγματα στη ζωή!!
Άλλα λογαριάζεις... άλλα ονειρεύεσαι..
και συμβαίνει κάτι απρόσμενο που τα ανατρέπει όλα!!
Σέρνεσαι πίσω από τα γεγονότα... και τα ακολουθείς..
χωρίς να μπορείς να τα κάνεις ν' ακολουθούν αυτά εσένα!!
Κι έτσι... μπορεί να κυλήσουν χρόνια πολλά ερήμην σου..
με τις επιθυμίες βαθιά καταχωνιασμένες..
ανίκανες να βγουν στην επιφάνεια..
να κάνουν μια ωραία τρικυμία
και να σαρώσουν όλα τα ανεπιθύμητα!!"

Ω, θεοί! Άκουσα αίφνης τον ίδιο το Λιαντίνη να μιλάει. Και να ερμηνεύει Καβάφη.

Θες Τείχη; Il gran rifiuto; Θερμοπύλες; Βαρβάρους; Τρώες; Την Πόλι; Τη Σατραπεία; Ιθάκη; Ή "Απολείπειν ο θεός Αντώνιον";

Σίγουρα πάντως Καβάφη. Και ειδικά ετούτο το απόσπασμα από τα Ελληνικά και την αγαπημένη σελίδα 117:

"Τώρα ό,τι έμεινε είναι να κουρεύουμε το στραγάλι, και να συναχώνουμε τη σουλφαμίδα. Γυρνάμε δεξιά περί τον εαυτό μας, γυρνάμε αριστερά περί τον πυρήνα του προβλήματος, και παίζουμε το ηλεκτρόνιο του υδρογόνου, ώσπου να γίνουμε δευτέριο. 

Σήμερα μάλιστα που είμαστε "και τέλος πάντων, να, τραβούμε εμπρός", που λένε οι ηλεκτρονικοί και ο πολιτικός αναμορφωτής του Καβάφη, στη διδακτική των Αρχαίων Ελληνικών θα χρησιμοποιήσουμε και την "προηγμένη τεχνολογία". 

Υπολογιστές, μικροδιδασκαλίες, κλειστά κυκλώματα, βιντεοκασέτες, οπτικοακουστικά, και τα συναφή. 

Όλα αυτά είναι έγκριτα και να τα χαιρετάς. Το πρόβλημα όμως βρίσκεται αλλού. Και το πρόβλημα είναι το ένα, που έχουμε μόνο τη δική του ανάγκη, και κανενός άλλου. Όπως ακριβώς κάποτε το είπε και ο Ιησούς, δάσκαλος πρώτος, καθώς επιτιμούσε τρυφερά τη Μάρθα, και κοίταζε έμπιστα τη Μαρία. 

Το πρόβλημα λοιπόν διατυπώνεται έτσι: Δεν έχει νόημα να διδάσκεις τη διδακτική των Αρχαίων Ελληνικών, έστω κι αν η δεξιοτεχνία σου ξεπερνά τις "ηλεκτρικές τρίπλες" του Μαραντόνα, όταν δεν έχεις ιδέα για το τι είναι ο κλασικός κόσμος. Όταν δεν άκουσες ποτέ σου το λόγο: οι έλληνες δε γράψανε, οι έλληνες ζήσανε. Το ξέρουμε αυτό; 


Όσο για μέριμνα του τόπου, για διοίκηση  - 

ούτ' ήξερε τι γένονταν τριγύρω του. 


Αχ! ο Καβάφης. Πάντα μπροστά μας βγαίνει ο πονηρός ο γέρος.

Σήμερα μία μυλόπετρα πλακώνει την παιδεία των παιδιών μας. Ένας βραχνάς γράφει το παρόν μίζερο, και διαγράφει απαίσιο το μέλλον της χώρας. 

Γιατί η αγωγή των νέων είναι κακή. Και η αγωγή των νέων είναι το θεμέλιο της πολιτείας. Και κρίνει τη σωτηρία και την ικμάδα της από το Α ως το Ψ. Αφήνω σκόπιμα έξω τα Έκτορος λύτρα, γιατί εκεί ο χαλασμός και ο θρήνος είναι μέγας. 

Η παιδεία των νέων είναι το δυνατό αίμα και ο αέρας ιωδίου για το μέλλον των λαών. Επένδυση πιο ασφαλή για προοπτική μακρόπνοη  δεν πρόκειται να βρεις. 

Την αλήθεια αυτή τη λαλούν και την κράζουν από τους νόμους του Λυκούργου μέχρι τους χάρτες του ΟΗΕ. Όμως της δικής μας παιδείας το αίμα έχει αιματοκρίτη λευχαιμίας. 

Χρειάζεται να στηθούν οδοφράγματα στους δρόμους. Να στηθούν δικαστήρια στις αίθουσες, και ίσως ίσως γκιλοτίνες στις πλατέες. Για να σταυρωθεί το κακό, και να πάψει η βασκανία.

Από τον καιρό του Σχινά και του Μαυροκορδάτου μας βαραίνει ο σοφολογιότατος και ο φαναριώτης. Το δίκαιο του μέλλοντος όμως χρειάζεται πολλούς δικαστές σαν τον Τερτσέτη τίμιους. Και σαν τον Πολυζωίδη. Για να εξαλειφθούν κάποτε οι αιτίες της δίκης του Κολοκοτρώνη." 

Δ. Λιαντίνης, "Τα Ελληνικά", σελ. 117

Μα εσύ σέρνεσαι πίσω από τα γεγονότα.

Και περνάνε τα χρόνια ερήμην σου.

Δίχως την τρικυμία που θα τα σαρώσει όλα.

Τα ανεπιθύμητα!

Με καταλαβαίνεις, τίμιε αναγνώστη, τι θέλω να σου πω; Πως δεν μπορείς να είσαι δάσκαλος αν δεν μπορείς να κάνεις τα γεγονότα να τρέχουν πίσω σου;

Κι όσο για μέριμνα του τόπου και διοίκηση δε σκαμπάζεις;

Σαν εκείνο τον ιερωμένο που μας κούφανε κάποτε λέγοντας πως δεν πήρε χαμπάρι τη χούντα γιατί τότε σπούδαζε!


Σε καταλαβαίνω όμως. Αυτό πρέπει να σου πω. Προβληματίστηκα πολύ όλες αυτές τις μέρες. Και αναρωτήθηκα αν είναι δίκαιο να ζητώ από τους άλλους να κάνουν "τρικυμία". Μόνο και μόνο γιατί τους έλαχε στη ζωή τους να ακούσουν Λιαντίνη. 

Και τι θα έκανα κι εγώ αν βρισκόμουν στην ίδια θέση; Ναι, εντάξει, δε θέλησα ποτέ να γίνω ούτε καν διευθύντρια σχολείου. Έτσι έκρινα. Πως δεν είναι για μένα η θέση στελέχους στο παρόν εκπαιδευτικό σύστημα. Και δεν "έφταιξε" μονάχα ο Λιαντίνης. Το ευ ζην το χρωστώ και στους γονείς μου.

Είδα τον πατέρα μου  κάποτε να γίνεται επιθεωρητής. Από φτωχόπαιδο. Και με το σπαθί του. Και μετά να έρχεται σε κόντρα και με συνδικαλιστές και με την ένωση επιθεωρητών. Στους λίγους που διαφώνησαν και γύρισαν δάσκαλοι ξανά στις τάξεις. Έπειτα σύμβουλος. Και πάλι κόντρες. Παραιτήθηκε.

Ύστερα ήρθε η σειρά της μάνας. Την πιέσαμε οι άλλοι να κάνει χαρτιά για σύμβουλος. Έφτασε ως την πόρτα της επιτροπής. Όταν ήρθε η ώρα να μπει, βρήκε και τη δύναμη να εκφράσει το δικό της θέλω. Πως δεν επιθυμεί να γίνει σύμβουλος. Και προτιμά να γυρίσει στο νηπιαγωγείο της.

Ξέρω λοιπόν. Και πονάει η ψυχή μου. Για τους καιρούς που μας έλαχε να ζήσουμε.

Μα δεν είμαι στη θέση σου.

Λέω επομένως πως έσφαλα. Και σου ζητώ συγνώμη. Στο συγκεκριμένο σημείο και μόνο. 

Ποια είμαι εγώ που θα σου πω τι να κάνεις; 

Την τρικυμία ο καθείς την αποφασίζει μόνος του. 

Πότε και πώς και πόσο.

Και τι σημαίνει πως κάποιος άκουσε κάποτε Λιαντίνη; Ο Λιαντίνης δε ζήτησε οπαδούς. Να τραβήξουμε το δρόμο το δικό μας, ορμήνεψε. Και σαν τον έχουμε ξεχάσει, τότε θα ξαναρθεί κοντά μας.

Καλό ταξίδι εύχομαι. Αυτό μόνο.







Ένα ταγκό που επιβεβαιώνει τα λεγόμενα του Λιαντίνη για τις ελληνικές λέξεις...






Από τα σχόλια του βίντεο παραθέτουμε:

ΟΙ APURIMAC ΣΥΝΑΝΤΟΥΝ ΤΗΝ ΕΛΛΗ ΠΑΣΠΑΛΑ ΣΕ ΕΝΑ ΜΟΝΤΕΡΝΟ TANGO ΜΕ ΑΡΓΕΝΤΙΝΙΚΟΥΣ ΣΤΟΙΧΟΥΣ ΠΟΥ ΟΜΩΣ ΟΛΕΣ ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΕΧΟΥΝ ΡΙΖΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ. ΕΝΑ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟΥΣ ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΚΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΜΕ ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟ ΤΗΝ ΜΟΝΗ ΕΛΠΙΔΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ.

Και από τη Γκέμμα του Λιαντίνη (112):

Η αρχαία Ελλάδα είναι ένας πολιτισμός ασύγκριτος. Μια κοσμοθεωρία πλήρης. Ένας τρόπος ζωής ολοκληρωμένος και τέλειος. Είναι η πιο κοντά στη φύση και στην αϊδιότητα κοινωνία, που έσωσε να δημιουργήσει ο άνθρωπος. 

Δεν είναι τυχαίο που λέξεις ελληνικές, όπως μουσική, θέατρο, οργασμός, φιλοσοφία, μαθηματικά, φυσική, δημοκρατία, γεωμετρία, πολιτική, περάσανε σε όλες τις γλώσσες των εθνών του ΟΗΕ σήμερα. Και με τις λέξεις αυτές ζουν και δηλώνουν βαθύτερες ουσίες του ανθρώπινου βίου τα δισεκατομμύρια του πλανήτη. 

Δεν είναι τυχαίο, που όχι μόνο ο πλανήτης αλλά και ο ουρανός, το σύμπαν ολόκληρο είναι κατάσπαρτο με τις ελληνικές λέξεις και με τα ελληνικά γράμματα που ονομάζουν διεθνώς τους αστερισμούς και τους φωτεινότερους αστέρες του κάθε αστερισμού. Κοίτα πρόχειρα το εξώφυλλο της Γκέμμας. 

Όχι. Δεν είναι καθόλου τυχαίο. Εκείνο που είναι τυχαίο, είναι πως ο λαός που κατοικεί σήμερα στη χώρα που παλαιά εκατοίκησαν οι έλληνες, ονομάζουνται έλληνες. Η έρευνά μας έδειξε ότι μόνο έλληνες δεν είναι. Γιατί τους έλληνες ούτε τους βλέπουν ούτε τους γνωρίζουν. 

Φευ, και παπαί, και ουαί, και αλλοί. Φελλάχοι, και παπούας, και βουσμάνοι, και αλήδες. 


Έλληνες θα ειπεί...






Να μαζεύονται οι φίλοι, να πίνουν κρασί και να τραγουδάνε...

Προβολές σελίδων τον προηγούμενο μήνα